Een professionele schoolcultuur is een omgeving waarin professionals elkaar stimuleren om te groeien in hun vakmanschap. Het is een cultuur waarin kwaliteit de belangrijkste stem heeft en waarin men elkaar actief en constructief aanspreekt op professioneel functioneren (Galenkamp & Schut, 2020).

Deze cultuur vraagt om een omgeving waarin professionals de verschillen in expertise erkennen en bewust benutten voor gezamenlijke groei en ontwikkeling (Van Emst, 2012). Het ontwikkelen van een professionele schoolcultuur draagt zo bij aan het verbeteren van onderwijsresultaten en werkplezier.

Volgens Galenkamp & Schut (2020) is gedrag professioneel wanneer het voldoet aan drie criteria:

1. Het draagt bij aan de doelen van de school (organisatiedoelen)
2. Het draagt bij aan het welzijn van de persoon zelf (individueel welzijn)
3. Het draagt bij aan het welzijn van anderen (collectief welzijn)

Wanneer gedrag niet aan (een van) deze criteria voldoet, is het per definitie onprofessioneel.

Een docent die leerlingen eerder uit de klas laat gaan, terwijl andere docenten daar last van hebben, is dus ondanks de mogelijk goede intenties, niet-professioneel. 

In een professionele cultuur wordt dit gedrag daarom effectief begrensd, met behoud van relatie. 

Het ontwikkelen van een professionele schoolcultuur begint bij voorbeeldgedrag. Als geen ander heeft de schoolleiding met haar positie aanzien in de school. Dit aanzien is een van de krachtigste instrumenten om de schoolcultuur te beïnvloeden.

Maar voorbeeldgedrag alleen is niet genoeg. Het is nodig dat professionals elkaar durven aan te spreken op hun functioneren. Vaak wordt gedacht dat er eerst aan 'veiligheid' moeten worden gewerkt, maar werken aan aanspreken máákt dat de werkomgeving veiliger wordt.

Om goed te kunnen aanspreken is er een heldere koers nodig met concrete verwachtingen over professioneel gedrag. 

Drie essentiële elementen zijn dus nodig:

1. Voorbeeldgedrag van leiding die stuurt op ontwikkeling in plaats van beheersing
2. Een cultuur waarin professionals elkaar durven aan te spreken op hun functioneren
3. Een duidelijke koers met concrete verwachtingen over professioneel gedrag

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Cras dapibus. Vivamus elementum semper nisi.